Thời tiết mùa hè đang có những biến đổi mạnh mẽ, tạo ra nhiều thách thức về sức khỏe cho trẻ nhỏ. Do hệ miễn dịch còn đang phát triển, trẻ em rất dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết và các tác nhân gây bệnh.
Bài viết này sẽ giúp ba mẹ có cái nhìn tổng quan về 7 bệnh thường gặp trong mùa hè, cùng hướng dẫn chi tiết cách nhận biết, phòng ngừa và xử trí khi bé mắc bệnh. Qua việc tìm hiểu các triệu chứng đặc trưng và biện pháp can thiệp kịp thời, ba mẹ sẽ trở thành người bảo vệ đáng tin cậy cho sức khỏe của con trong mùa hè này.
1. Viêm đường hô hấp
Viêm đường hô hấp trên ở trẻ thường xuất hiện dưới hai dạng: cấp tính và mãn tính. Ba mẹ có thể quan sát thấy các dấu hiệu ban đầu như sốt nhẹ hoặc sốt cao kèm rét run, ho, hắt hơi và chảy nước mũi.
Bệnh có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức như cảm lạnh, viêm mũi họng, viêm họng, viêm xoang và viêm thanh quản. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: sốt, hắt hơi, sổ mũi, ngạt mũi, đau rát họng, ho, khàn tiếng, mệt mỏi, đau đầu và đau mỏi cơ khớp.
2. Bệnh tay – chân – miệng
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do vi rút đường ruột Enterovirus (E71) và Coxsackievirus gây ra. Bệnh thường lây lan qua đường tiêu hóa từ người sang người.
Khi mắc bệnh, bé thường có các triệu chứng như sốt nhẹ, đau họng, đau miệng, chảy nước miếng và biếng ăn. Ba mẹ cần đặc biệt chú ý khi thấy các vết loét đỏ xuất hiện trong miệng và phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu gối và mông của bé.
Ba mẹ cần đưa bé đến bệnh viện ngay khi phát hiện các dấu hiệu cảnh báo như: sốt cao trên 39 độ C, bứt rứt, khó ngủ, quấy khóc, ngủ li bì hoặc giật mình và giơ hai tay lên. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm não, viêm cơ tim, phù phổi cấp và ảnh hưởng đến tính mạng của bé.
3. Thủy đậu ở trẻ: Mẹ cần biết gì để chăm sóc con đúng cách?
Thủy đậu là bệnh nhiễm trùng do virus Varicella zoster gây ra, với dấu hiệu đặc trưng là các nốt phỏng nước trên da. Khi virus xâm nhập vào cơ thể, bé sẽ trải qua thời gian ủ bệnh từ 10-20 ngày. Sau đó, bé sẽ có các triệu chứng như sốt, đau đầu, mệt mỏi và biếng ăn. Tiếp theo, trên da bé sẽ xuất hiện các đốm đỏ nhỏ khoảng vài milimet và phát triển thành các nốt phỏng nước sau 1-2 ngày. Khi bé có nhiều nốt phỏng, đây có thể là dấu hiệu bệnh đang tiến triển nặng.
Để chăm sóc bé bị thủy đậu một cách hiệu quả, ba mẹ cần lưu ý những điểm quan trọng sau:
- Phòng tránh lây lan: Bệnh có khả năng lây nhiễm cao trong vòng 5 ngày trước và sau khi phát ban. Virus có thể lây qua tiếp xúc với quần áo hoặc vật dụng nhiễm dịch từ các nốt phỏng nước. Do đó, ba mẹ cần giữ bé ở nhà để bảo vệ các bé khác.
- Tạo môi trường nghỉ ngơi thích hợp: Ba mẹ nên cho bé nghỉ ngơi trong phòng riêng, thoáng mát từ 7-10 ngày, từ khi bắt đầu phát ban đến khi các nốt phỏng nước khô hoàn toàn.
- Chăm sóc da đúng cách: Ba mẹ cần hướng dẫn bé không gãi các nốt thủy đậu để tránh nhiễm trùng và để lại sẹo. Việc tắm nước ấm mỗi ngày và lau khô nhẹ nhàng sẽ giúp giữ vệ sinh và tránh làm vỡ các nốt phỏng nước.
- Xử trí nốt phỏng: Khi nốt phỏng đã vỡ, ba mẹ cần vệ sinh sạch sẽ và sử dụng thuốc tím theo hướng dẫn để phòng nhiễm trùng và giúp nhanh lành sẹo.
- Chế độ dinh dưỡng phù hợp: Ba mẹ cần cung cấp cho bé chế độ ăn cân bằng, giàu vitamin A, C và kẽm để tăng cường sức đề kháng. Đồng thời hạn chế thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ nếp và đồ tanh.
- Theo dõi sát sao và điều trị kịp thời: Nếu các triệu chứng không được cải thiện sau vài ngày chăm sóc tại nhà, ba mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị phù hợp.
4. Sốt virus ở trẻ: Mẹ cần làm gì khi bé bị sốt?
Khi bé có dấu hiệu sốt virus, mẹ sẽ thấy bé sốt cao, mệt mỏi, đau đầu và xuất hiện một số triệu chứng như hắt hơi, sổ mũi. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể bé để chống lại virus.
Mẹ có thể quan sát thấy những nốt ban đỏ mịn trên da bé vào ngày thứ 2-4 của bệnh. Các nốt ban sẽ lan từ đầu, mặt xuống thân mình và chân theo một trình tự nhất định. Khi bé khỏi bệnh, các nốt ban cũng sẽ biến mất theo thứ tự này. Bé có thể bị sưng hạch ở vùng cổ và gáy, gây cảm giác đau và có thể kéo dài trong một thời gian.
Thông thường, sốt virus diễn biến nhẹ và kéo dài từ 3-5 ngày. Để chăm sóc bé tốt nhất, mẹ cần tập trung vào việc hạ sốt đúng cách, đảm bảo bé uống đủ nước điện giải, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và chăm sóc mũi họng cẩn thận để phòng tránh bội nhiễm.
Mặc dù sốt virus thường diễn biến nhẹ, mẹ vẫn cần theo dõi sát tình trạng của bé vì có thể xuất hiện biến chứng. Khi phát hiện bé có dấu hiệu bất thường, mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.
5. Tiêu chảy cấp ở trẻ: Hướng dẫn cho mẹ
Tiêu chảy cấp là bệnh thường gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt ở trẻ dưới 2 tuổi – chiếm đến 80% các trường hợp mắc bệnh. Đây là điều mẹ cần đặc biệt lưu tâm khi chăm sóc bé.
Có nhiều nguyên nhân gây tiêu chảy cấp ở trẻ như vi khuẩn (lỵ, thương hàn, tả), virus, nấm hoặc ký sinh trùng đường ruột. Mỗi nguyên nhân sẽ cần phương pháp điều trị khác nhau.
Khi bé bị tiêu chảy cấp, việc đầu tiên và quan trọng nhất là mẹ cần đánh giá mức độ mất nước của bé và bổ sung nước điện giải bằng dung dịch oresol. Trong trường hợp bé bị mất nước nặng, nôn nhiều hoặc đi ngoài quá nhiều lần không thể bù nước kịp bằng đường uống, bác sĩ sẽ chỉ định truyền dịch. Mẹ không tự ý cho bé sử dụng kháng sinh mà cần tuân theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho bé. Bio4STOP cung cấp bài viết chuyên sâu hướng dẫn chi tiết cách xử lý khi con bị tiêu chảy cấp, ba mẹ có thể tham khảo bài viết tại đây.
6. Sốt xuất huyết ở trẻ – Dấu hiệu nhận biết và cách chăm sóc bé
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm do virus, lây lan qua vết đốt của muỗi vằn. Mẹ cần đặc biệt lưu ý vì đây là căn bệnh phổ biến ở trẻ em và có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Khi bé mắc bệnh, mẹ sẽ thấy bé sốt cao đột ngột kéo dài từ 2-7 ngày. Cùng với cơn sốt, bé có thể có các biểu hiện như: da đỏ bừng, đau nhức cơ thể, đau các khớp, đau đầu dữ dội, đau họng, mắt đỏ, mệt mỏi và nôn. Ở trẻ nhỏ, các dấu hiệu có thể kèm theo ho, sổ mũi và tiêu chảy.
Trong giai đoạn tiếp theo, mẹ sẽ quan sát thấy các chấm xuất huyết trên da của bé. Đặc điểm của các chấm này là không mất đi khi ấn vào và thường xuất hiện ở cánh tay, chân, nách, ngực và thắt lưng. Bé có thể bị chảy máu cam, chảy máu chân răng hoặc đi ngoài ra máu. Gan của bé cũng có thể sưng to sau vài ngày.
Trong một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển thành sốc sốt xuất huyết – một biến chứng nguy hiểm với các dấu hiệu như chân tay lạnh, mạch đập nhanh và huyết áp tụt. Khi phát hiện các dấu hiệu này, mẹ cần đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức để được xét nghiệm và cấp cứu kịp thời.
7. Viêm não Nhật Bản ở trẻ – Điều mẹ cần biết để bảo vệ con
Viêm não Nhật Bản thường xuất hiện vào mùa hè khi thời tiết nóng ẩm. Đây là bệnh do virus Arbo gây ra và lây truyền từ động vật sang người qua muỗi đốt.
Mẹ cần đặc biệt quan tâm vì trẻ em dưới 15 tuổi, đặc biệt là các bé từ 1-5 tuổi là đối tượng dễ mắc bệnh. Bệnh có thể gây ra những biến chứng thần kinh nghiêm trọng và có tỷ lệ tử vong đáng lo ngại.
Khi mắc bệnh, bé sẽ có các dấu hiệu như sốt cao, đau đầu dữ dội, nôn mửa, rối loạn ý thức và co giật. Trong một số trường hợp, bé có thể nhanh chóng rơi vào tình trạng hôn mê. Vì vậy, khi bé xuất hiện những dấu hiệu này, ba mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế ngay để được điều trị kịp thời.
Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là đưa bé đi tiêm phòng vắc-xin viêm não Nhật Bản B theo đúng lịch tiêm chủng.
Với những bệnh nguy hiểm như viêm não Nhật Bản, ba mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của bé. Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, ba mẹ hãy đưa bé đến bệnh viện ngay để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Chăm sóc và bảo vệ bé trong mùa nắng nóng
Các bệnh mùa hè ở trẻ thường diễn tiến nhanh và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Dưới đây là những biện pháp thiết thực giúp bảo vệ sức khỏe của bé trong mùa hè:
- Đưa bé đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch – đặc biệt là các loại vắc-xin phòng ngừa các bệnh như viêm não Nhật Bản, sốt xuất huyết.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học để tăng cường sức đề kháng: Ba mẹ nên chú trọng bổ sung đạm và các vi chất thiết yếu. Kẽm và sắt là hai dưỡng chất quan trọng, có nhiều trong thịt bò, gà, cá, trứng và hải sản. Bên cạnh đó, men vi sinh là giải pháp an toàn, giúp phòng ngừa các bệnh về đường tiêu hóa.
- Ba mẹ cũng cần bổ sung rau xanh và các loại trái cây giàu vitamin A, B, C như cam, cà rốt, cà chua để tăng cường hệ miễn dịch cho bé.
- Điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp và tránh để bé tiếp xúc với nhiệt độ thay đổi đột ngột
- Khuyến khích bé vận động và tham gia các hoạt động thể chất phù hợp vào những thời điểm mát mẻ trong ngày
- Giữ cơ thể bé luôn thoải mái: Chọn trang phục thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt và bổ sung đủ nước trong ngày
- Duy trì vệ sinh cá nhân cho bé: Đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, thực hiện các biện pháp vệ sinh như cắt móng tay chân định kỳ, rửa tay với xà phòng diệt khuẩn, vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý. Cho bé đeo khẩu trang khi đến nơi đông người.
- Đảm bảo giấc ngủ chất lượng: Bé cần được ngủ đủ 9-12 tiếng mỗi ngày tùy độ tuổi. Không gian ngủ cần thoáng mát, đủ ánh sáng và duy trì độ ẩm phù hợp để hỗ trợ hô hấp.
- Loại bỏ các nguồn phát sinh muỗi: Thường xuyên dọn dẹp, không để nước đọng quanh nhà để phòng ngừa sốt xuất huyết
- Thăm khám y tế kịp thời: Khi bé có dấu hiệu bất thường như sốt cao, tiêu chảy, nôn mửa, ba mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Ba mẹ không nên tự ý cho bé dùng thuốc để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Lời khuyên từ chuyên gia
Việc bảo vệ sức khỏe cho bé trong mùa hè là một trong những mối quan tâm hàng đầu của mẹ. Với các bệnh thường gặp đã được đề cập, việc nắm rõ dấu hiệu nhận biết và biện pháp phòng ngừa sẽ giúp mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe của bé.
Để phòng ngừa hiệu quả, mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Đưa bé đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch theo hướng dẫn của bác sĩ
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng, bổ sung đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu cho bé
- Giữ gìn môi trường sống sạch sẽ và rèn cho bé thói quen vệ sinh tốt
- Tạo điều kiện để bé có giấc ngủ ngon và đủ giờ
Điều quan trọng nhất là mẹ cần theo dõi sát sao sức khỏe của bé và đưa bé đến cơ sở y tế khi phát hiện các dấu hiệu bất thường. Với sự quan tâm, chăm sóc đúng cách và kiến thức phòng bệnh đầy đủ, mẹ sẽ giúp bé vui khỏe trong mùa hè này.
Đội ngũ chuyên gia của Bio4STOP luôn sẵn sàng tư vấn miễn phí và giải đáp mọi thắc mắc của mẹ qua hotline 094.399.6568. Hãy để Bio4STOP đồng hành cùng mẹ trong việc xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng và lối sống khoa học, khỏe mạnh cho bé yêu!